خار پاشنه، زایده ای استخوانی است که در استخوان پاشنه پا پدید می آید. مچ پای انسان مرکب از هفت استخوان است که بزرگ ترین آنها، استخوان پاشنه است. گاهی در این استخوان، یک زایده خار مانند تشکیل می شود که دردناک شده و می تواند در راه رفتن اختلال ایجاد کند. مهمترین علت دردهای پاشنه، خار پاشنه است؛. خار پاشنه در اثر التهاب فاسیای کف پا ایجاد می شود. اگر به هر علّت، فاسیا ملتهب شود و این التهاب طول بکشد، می تواند باعث رسوب کلسیم در محل اتصال فاسیا به پاشنه پا شود. این رسوب غیر طبیعی کلسیم، به شکل یک زایده کوچک خارمانند است که به آن خار پاشنه گفته می شود.
علل و عوامل
چنانکه گفتیم، علّت بروز این بیماری، وارد آمدن فشار یا آسیب به بافت پاشنه پا است.
عوامل متعدّدی می توانند این مساله را موجب شوند که به طور عمده عبارتند از:
– اضافه وزن (خار پاشنه بیشتر در افراد چاق دیده می شود).
– افزایش ناگهانی وزن در دوران بارداری.
– صاف بودن کف پا.
– مشکلات بیو مکانیک ( ناهنجاری هایی که منجر به راه رفتن غیر عادی می شود).
– التهاب مفاصل کف پا به هر دلیل.
– پوشیدن کفش نامناسب(پاشنه خیلی بلند کفش، تنگ بودن کفش، کفش بدون پاشنه و صاف و …)
– دویدن (راه رفتن زیاد از دویدن کمتر ضرر دارد).
– ایستادن به مدت طولانی.
– مصرف چای، هم در ایجاد التهاب اوّلیه فاسیای کف پا و هم در رسوب ثانویه کلسیم و تشکیل خار پاشنه موثّر است.
علایم و عوارض
خار پاشنه، عموما، خود را با درد می نمایاند. درد خار پاشنه، به صورت دردی مبهم است محل احساس درد در مرکز پاشنه یا لبه داخلی آن است؛ شدت درد خار پاشنه در ابتدای صبح، بعد از بیدار شدن و نیز بعد از استراحت، بیشتر است و با راه رفتن کم می شود. راه رفتن روی سطوح سخت و نا هموار و حمل اشیاء سنگین، منجر به افزایش درد می شود. گاهی هم با وسیع شدن زایده، درد خود به خود نیز ایجاد می گردد که در حال استراحت هم باقی می ماند.
درمان
فرد مبتلا، بر اثر درد به هنگام راه رفتن، سعی می کند فشار زیادی به پای مبتلا وارد نسازد؛ در نتیجه لنگان لنگان راه می رود و این لنگش، به مرور زمان و در صورت عدم درمان، موجب پیدایش ناراحتی هایی در قسمت تحتانی کمر و زانو می شود. بنابراین خار پاشنه را باید حتما مداوا کرد. اصول درمانی خار پاشنه ساده و شامل موارد زیر است:
– استراحت: اولین قدم در درمان خار پاشنه، استراحت است در بسیاری از موارد دیده شده که استراحت به تنهایی حتی دردهای شدید را از بین برده است. همچنین بیمار بایداز ایستادن طولانی مدت هم خودداری کند.
– کاهش وزن: در درمان خارپاشنه موثر است.
-مخلوط ماست گاوی و آرد جو را 4شب مداوم روی موضع ببندید.
-بادکش کمر مفید است.
-روزی 15 دقیقه روی قلوه سنگ بدون کفش راه بروید.