در هر فصل، بیماریهای متناسب با آن از نظر مزاج شدت پیدا کرده و برعکس، بیماریهای مخالف مزاج فصل، تخفیف یافته و گاهی نیز بصورت کامل از بین می روند.
بنابراین، لازم است در تابستان افراد با مزاج گرم و بیماران مبتلا به بیماری سومزاج گرم تدابیر خاص فصل تابستان را به کار ببرند تا ازعوارض فصل تابستان محفوظ مانده و جسم و روح سالمی را برای خود به ارمغان آورند.
مزاج فصل تابستان، گرم و خشک (مثل مزاج خلط صفرا) می باشد و علت آن تابش مستقیم نور آفتاب ، صعود بخارات، تحلیل رطوبت های بدنی و کاهش رطوبت به دلیل عدم بارش باران در این فصل می باشد.فصل تابستان موافق افراد پیر، صاحبان مزاج سردوتر و بلغمی است ولی سبب بروز بیماری های صفراوی می شود، که این امر به سبب ریزش خلط صفرا به اندامهای مختلفی چون معده است.
از موارد دیگری که در تابستان باید رعایت گردد، پرهیز از فعالیت و ورزش بیش از حد مخصوصا در مقابل آفتاب و در ساعات گرم روز می باشد و بهتر است در این فصل در مکان خنکی به استراحت پرداخته و به کارهایی مشغول شد که نیاز به فعالیت بدنی زیاد نداشته باشد، همچنین اگر در محل سکونت و اطراف آن آب جاری و فواره وجود داشته باشد، به تعدیل مزاج کمک بیشتری می نماید.در این فصل لازم است از پوشیدن لباسهای نایلونی خودداری نموده و بیشتر از لباسهایی با جنس کتان استفاده شود. دوش با آب سرد، البته اگر مزاج و بنیه مساعدت نماید، در این فصل مناسب بوده و به سلامتی انسان کمک میکند.
دوش آب سرد اگر چهار ساعت بعد از غذا انجام شود موجب تقویت هضم و قوای بدنی میگردد.البته وارد شدن در آب سرد در بعضی کتب حدود 12 شرط دارد مثلا فرد باید جوان و سالم باشد و اخلاط فاسد در بدن آن وجود نداشته باشد و….
قی کردن در فصل تابستان جهت تقویت هضم و دفع اخلاط معده مخصوصا صفرا بسیار خوب است. و جهت انجام قی بهتر است از سکنجبین با آب ولرم استفاده گردد.
البته این در صورتی امکان پذیر است که منعی برای قی نباشد. در صورتی که به هر دلیلی منعی جهت قی وجود داشته باشد،
مناسب ترین غذاها در این فصل غذاهای سریع الهضم می باشند که از جمله آنها می توان به ماهی تازه مثل قزل آلا و کولی اشاره کرد.همچنین گوشت جوجه که در پختن آن زرشک، سرکه، آب غوره، آب انار ترش و یا آب لیمو بکار رفته باشد مناسب است.
شربت ریواس انار، لیمو، به، نارنج، تمرهندی و سکنجبین مخصوصا سرد آنها مفید است.
میوه های مناسب
میوه های تازه مثل آلبالو،گیلاس،آلو،آلوچه،ریواس،توت سیاه،به،انار،خیار و … برای این فصل مناسب است.
پرهیزهای لازم
لازم است در این فصل از غذاهای گرم و خشک،تند و شور و شیرین اجتناب شود.لازم به ذکر است که افرادی که مزاج گرم و خشک دارند،مخصوصا در سن جوانی باید تدابیر تابستان را بیش از سایرین رعایت نمایند تا دچار بیماریهای گرم نگردند.